Brąz berylowy – podstawowe informacje

Brązy zaliczane są do jednych z najpopularniejszych stopów metali nieżelaznych (kolorowych). Cechują się dobrą wytrzymałością i niską ścieralnością. Doskonale nadają się do obróbki plastycznej i odlewnictwa. Jedną z ciekawszych odmian tej grupy metali są brązy berylowe. Czym się charakteryzują i gdzie znajdują swoje zastosowanie? Wyjaśniamy. 

Czym jest brąz berylowy?

Brąz berylowy to nic innego jak stop miedzi z berylem w składzie procentowym od 1,6 do 2,1%. Ponadto, w metalu znajdują się także domieszki innych pierwiastków, w tym kobaltu i niklu (ok. 0,2-0,4%) oraz tytanu (0,1-0,25%). Najczęściej spotykane gatunki tego brązu to np. BB1T (CuBe 1,7 NiTi); BB1,7 (CuBe 1,7); BB2 (CuBe2Ni(Co)). Materiał charakteryzuje się stosunkowo niewielkim ciężarem – jego gęstość jest mniejsza nawet od aluminium. Pomimo niewielkiej wagi, brąz berylowy ma dobrą wytrzymałość, dzięki czemu znajduje zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Wykonuje się z niego m.in. części maszyn. Sprzedażą różnych odmian brązu zajmuje się hurtownia metali kolorowych P.W. Zielonka, koło Bydgoszczy. 

Brąz berylowy – właściwości 

Oprócz niskiej gęstości (1,85 g/cm3), stopy miedzi z berylem mają jeszcze kilka innych charakterystycznych cech. Wyróżnikiem tego typu metalu jest wysoka temperatura topnienia i podatność na różne typy obróbki plastycznej. Poza tym, brąz berylowy znany jest też ze swojej doskonałej sprężystości. To właśnie z tego względu jest często wykorzystywany do produkcji elementów sprężynujących do maszyn i urządzeń. Nie można również zapominać o wysokiej odporności na ścieranie i na działanie różnych substancji chemicznych oraz dobrej przewodności cieplnej oraz elektrycznej. Wymienione wyżej właściwości zaliczane są do ogólnej charakterystyki brązu berylowego. Jednak w zależności od zastosowanych domieszek, parametry te ulegają nieznacznym wahaniom. 

Zastosowanie 

Stopy miedzi z berylem, jako materiały wytrzymałe i lekkie, są chętnie stosowane w lotnictwie i kosmonautyce. Z kolei dobra sprężystość, odporność na chemikalia oraz ścieranie czynią je przydatnymi materiałami do produkcji części maszyn i urządzeń mechanicznych. Szczególnie dobrze sprawdzają się do wytwarzania tych podzespołów, które są narażone na wysokie temperatury i tarcie – np. gniazda zaworów hydraulicznych. Poza tym, brąz berylowy służy również do wyrobu narzędzi, elementów silników elektrycznych, aparatury chemicznej czy rurociągów przemysłowych. Ograniczeniem związanym z użytkowaniem tego materiału często jest wysoka cena, w porównaniu od innych metali.